«Լուսանկարելիս քեզ պահի տիրակալն ես զգում»

Էլեկտրոնային կայքերից մեկը «Ինչպես ճիշտ լուսանկարվել» վերտառությամբ հոդված էր զետեղել: Ի լրումն` կայքի ընթերցող ՀԱՅԿ ՄԵԼՔՈՒՄՅԱՆԸ մեկնաբանությունների սյունակում ուշագրավ կանոնների մի ամբողջ ցանկ էր ներկայացրել: Հետաքրքրեց: Փորձեցի մանրամասներ իմանալ: Հայկն ասաց, որ դրանք լուսանկարչական արվեստի ու մոդելավորման հանրահայտ կանոններ են, վաղուց հայտնի են ու գործածվում են աշխարհում: Հայաստանում, նրա խոսքով, լուսանկարչական ոլորտը նոր է զարգանում: Համապատասխան հայալեզու գրականություն չկա, նորություններն ուշ են տեղ հասնում:

Հայկ Մելքումյանը մասնագիտությամբ բժիշկ-բջջաբան է: Ներկայումս ապրում և աշխատում է Վիեննայում: ՈՒնի նաև նկարչական կրթություն, հետաքրքրվում է լուսանկարչությամբ: Այս տարի Վիեննայում միջազգային բժշկական կոնգրեսի շրջանակում տեղի է ունեցել նրա նկարների անհատական ցուցահանդեսը: Մեր զրույցի թեման լուսանկարչությունն է:
Սովորաբար «ինչպես լուսանկարելու» մասին է խոսվում: Մինչդեռ կարևոր է նաև ճիշտ լուսանկարվելը` տեսախցիկը զգալը, լուսանկարչին օգնելը:

Հայկը նշեց, որ մոդելը կամ լուսանկարվողը պետք է հասկանա, թե ինչ է ուզում լուսանկարիչը, և հետևելով նրա շարժումներին` կարողանա ճիշտ կեցվածք ընդունել. «Ի վերջո, հարկ է տիրապետել պարզագույն կանոնների: Օրինակ, մարդու հոգեֆիզիոլոգիան այնպիսին է, որ նա սկզբում նայում է նկարի վերևի ձախ անկյունը, հետո հայացքը անկյունագծով իջեցնում դեպի ներքևի աջ անկյուն: Եթե, օրինակ, լուսանկարվողը ցանկանում է թափահարել պայուսակը, պետք է այն բռնի ձախ ձեռքով, որ պայուսակը պատկերվի նկարի վերևի ձախ հատվածում, իսկ մարմինը լինի նկարի ներքևի աջ հատվածում»:

Մեր օրերում առավել ուշագրավ են վավերագրական լուսանկարները: Մանավանդ ահաբեկչությունների, պատերազմների, քաղաքացիական անհնազանդության ցույցերի պակաս չկա: Զրուցակիցս նկատեց, որ վավերագրական լուսանկարչությամբ զբաղվում են հիմնականում լուսանկարիչ-լրագրողները: Նրանք մշտապես թեժ կետերում են, որսում են աղմկահարույց դրվագներ: Իրեն հետաքրքրում են դիմանկարները. մարդու աչքերը, անկեղծ հայացքը. «Երբեմն ես մոդելին ասում եմ, որ դեռ չեմ նկարում, և նկարում եմ այն պահին, երբ նա չի սպասում: Ամենալավ նկարները հենց այդ ժամանակ ես ստանում: Շատ կարևոր են նաև կենդանությունը, շարժումը նկարներում: Դիմանկարները պետք է պատմություն պատմեն. Քիմ Քարդաշյանի նկարները հաջողության են հասնում հենց դրա շնորհիվ, նա նկարվում է մեքենա նստելիս, շինությունից դուրս գալիս, ինչ-որ բան անելիս: Դիտողը ակամայից սկսում է երևակայել, հորինել պատմությունը, պատկերացնել իրեն լուսանկարվողի դերում: Վաղուց անցել է խորհրդային սառած նկարների դարաշրջանը»:

Այսօր բոլորն են նկարում: Տեխնիկական առաջընթացն անսպառ հնարավորություններ է տալիս: Զրուցակցիս կարծիքով` շատ լավ է, որ բոլորը լուսանկարում են, նախ` շատ կարևոր պահեր արձանագրվում են նկարների և փոքր տեսանյութերի տեսքով, և հարկ եղած դեպքում դրանք կարող են օգտագործվել դատական գործընթացների ժամանակ: Բացի այդ, լուսանկարելը հաճելի զբաղմունք է: Նրա բնորոշմամբ` լուսանկարելիս քեզ պահի տիրակալն ես զգում: Լուսանկարչությունն իբրև մասնագիտություն ընտրողներին խորհուրդ է տալիս նախ գեղագիտության դասընթացներ անցնել, գույների ներդաշնակության կոմպոզիցիաներ ուսումնասիրել. «Միայն թանկարժեք տեսախցիկ ունենալը և տեսախցիկի կարգավորումներին տեղյակ լինելը լուսանկարչություն չէ: Լուսանկարիչը նախ և առաջ պետք է երևակայություն ու ճաշակ ունենա, չէ՞ որ, ինչպես արդեն ասացի, լուսանկարչությունը պատմություն է»:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ